Irak Federal Mahkemesinin Kürdistan bağımsızlık Referandumunu ve Kürdistan Bölgesel Hükümeti'nin verdiği cevaba, Kürd siyasi parti temsilcileri ve hukukçular çeşitli değerlendirmelerde bulundu.
Hukukçu M. Emin Aktar değerlendirmesinde, bu kararın geri adım atma şeklinde yorumlanmaması gerekir diyerek; Bir iktidar hükümetinin geri adım attığı yok, halk kendi kendine bu kararı vermiş ve halkın iradesi yok sayılamaz. Zaten bu duruma yol açan şeyde hukuksal sorunlardı. Hiçbir meclis, yönetim ve mahkeme referandumu iptal ettiremez. Burada önemli olan, anayasaya göre müzakere edilip sorunların çözüme kavuşturulmasıdır. Federal Mahkeme de bunu göstermiş ve anayasanın sorumluluğunu hatırlatmış." dedi.
PAK Genel Başkanı Mustafa Özçelik değerlendirmesinde Irak Federal Mahkemesini eleştirerek; "Biz Federal Mahkemenin bu kararını Kürd halkının iradesini yok sayma olarak kabul ediyoruz. Bağdat'ın Kürd halkının haklarını çiğnemesi Kürdleri referanduma götürdü. Mahkemenin bu kararı tek taraflı bir karar. Bizde bunu kabul etmiyor ve diyoruz ki, referandum ve sonuçları meşrudur ve kimse bu sonuçları yoksayamaz. Bu karar bir halkın kararıdır, Kürdistan Hükümetinin değil. Kürdistan Hükümeti'nin bu meşru referandum kararından geri adım atmaması gerekir. Kürdistan Hükümeti'nin referandumu iptal etme hakkı yoktur." şeklinde değerlendirdi.
HAK-PAR Başkanı Refik Koç'da yaptığı değerlendirmede şu konuya dikkat çekerek, "Zaten referanduma gidilmesinin temel nedeni de Irak Anayasa'sının Kürdlerin haklarını çiğnemesi ve sorumluluğunu yerine getirmemesiydi. Anayasadaki 140. madde de öngörüldüğü gibi yer alan tartışmalı bölgeler meselesi Kerkük'ün durumunda olduğu gibi yerine getirilmedi. Bunun için Kürdistan Bağımsızlık referandumu Irak anayasasına, uluslararası yasalara göre bu halkın en meşru hakkıdır." söyledi.
KDP-T Başkanı Mehmet Emin Kardaş'da konuşmasında, mahkeme kararının hukuksal olmadığını, Kürd halkının haklarının önündeki yolun kapatıldığını belirterek; " Herkes Kürtlerin referandum kararının meşru bir karar ve hak olduğunu biliyordu. Referandumun sonuçları Kürd halkı için büyük bir kazanımdır. Zaten referanduma gidilmesinin temel sebebi de Bağdat'ın Kürdistan halkının meşru haklarını ayaklar altına almasıydı. Eğer bugün Kürdistan halkının bu en doğal ve meşru haklarından geri adım atılırsa bu kabul edilemez bir durum olur çünkü bu en meşru haktır." söyledi.
