AKP ve KDP

Güney Kürdistanlı güçler, Türkiye’nin kendilerine yönelik siyasetinin bir devlet politikasından ziyade, sadece AKP hükümetinin siyaseti olduğuna inançları daha fazladır. Bu konudaki AKP restorasyonunun kalıcı devlet siyasetine dönüşmesi için, Türkiye’nin en başta kendi Kürt meselesini, Kuzey Kürtlerinin de kabul ettiği bir çerçevede çözmesiyle olabileceğini gayet iyi biliyorlar. Bu açıdan KDP’nin neden AKP tercihli bir politika izlemeyi yeğlediği şuan için anlaşılır hale gelmektedir.

Çetin Çeko

11.03.2017, Cts | 14:06 [ Güncellenme: 11.03.2017, Cts | 14:45 ]

AKP ve KDP
Makaleyi Paylaş

Türk devleti çok yakın bir zamana kadar Güney Kürdistan‘ın statüsünü, Türkiye’nin siyasi sınırlarının bütünlüğünü ve iç güvenliğini tehdit eden siyaset üzerine inşa etti. Bugün Türkiye’nin güvenlik koridorunun büyük bir bölümüne yakınını Kürdistan coğrafyası oluşturuyor. Yunanistan, Kıbrıs ve Ermenistan tehdit sıralamasında Kürdistan coğrafyasından sonra geliyorlar. Kuşkusuz bu durum Türk devletinin yüzyıllık kendi Kürt sorununun çözümsüzlüğünü sürdürmesinden kaynaklanıyor.

Güney Kürdistan’ın elde ettiği statü ve uluslararası toplumun desteği, AKP hükümetlerini Güney Kürdistan’a yaklaşımda kendinden önceki iktidarlardan daha farklı bir siyasete yönlendirdi. Özellikle enerji kaynakları ve bu kaynakların dünya pazarlarına transferi, AKP’nin yeni Güney Kürdistan siyasetinde belirleyici ögelerin başında geldi. Türkiye’nin kırmızıçizgilerinin petrol mavisine bulandığı bu dönem, 2010 yılına tekabül eder. Bu periyot ABD’nin askeri güçlerini Irak’tan çekmeye başladığı zamandır.

ABD, Türkiye’nin sınır ötesi kara ve hava operasyonlarıyla Güney Kürdistan ve Irak’ın güvenliğini tehdit ettiğini, zaten sürmekte olan güvenlik sorununu daha da içinden çıkılmaz hale soktuğunu savunmuştur. Bu bağlamda ABD, Irak’tan askeri güçlerini çekmeden önce, müttefiki Türkiye’nin Güney Kürdistan ile ilişkilerinin normalize olmasını, özellikle Türkiye’nin Güney Kürdistan’a yönelik tehdidini bertaraf etmek için sıkı bir ikna diplomasisi yürüttüğü bilinmektedir. İlk başta ABD’nin görücülüğünde başlayan Türkiye-Güney Kürdistan diyaloğu, daha sonra ABD ve uluslararası toplumun umduklarından fazla tarafların ekonomik ve siyasal ilişkisine dönüşmüştür.

Erbil’in Ankara’ya yüzünü dönmesinin en önemli nedeni, Bağdat’ın uyguladığı ekonomik, siyasi ve askeri ambargodur. Bu süreç Nuri El-Maliki’nin başbakanlık yaptığı 2008’de başlar. Siyasi ve askeri ambargonun mimarı Maliki ve mali ambargonun mimarı ise, dönemin ekonomi bakanı bugünün başbakanı Haydar El-Abadi’dir.

Ambargo, Kürdistan’ın payına düşen yüzde 17’lik bütçenin tam olarak ödenmemesi, “tartışmalı” bölgelerin çözümü için referanduma gidilmemesi başta olmak üzere, Bağdat’ın vermiş olduğu taahhütleri yerine getirmede ayak diretmesiyle doruğa ulaşmıştır. Siyasi kariyer ve terbiyesini İran’da alan Maliki, varılan anlaşmalara uymayarak, Kürdistan Bölgesel Hükümetini kıskaca alıp zayıflatmayı ve böylece Kürtlerin bağımsızlık yolunu engellemeyi hedeflemiştir. Maliki yönetiminin ekonomik, siyasi ve askeri ablukası, IŞİD faktörüne rağmen Haydar Abadi yönetimi tarafından aynı şiddette sürdürülmese de devam etmektedir.

Güney Kürdistan siyaseti Türk devletinin mi AKP’nin mi?

Böylesi bir ortamda Ankara’nın Erbil’e, Erbil’in de Ankara’ya yanaşması Güney Kürdistan hükümetinin, -buna Kürdistan Demokrat Partisi'nin (KDP) demek daha doğru olur- Bağdat’a karşı elini kuvvetlendiren önemli bir koz ve ilişkiye dönüştü. Bağdat’ın İran etkisinde olması, AKP’nin mezhepsel Şii-Sünni çelişkisi açısından Güney Kürdistan’la geliştirdiği temasta, belirleyici olmasa da etkileyici faktörlerden biri olduğunu vurgulamak gerekir.

Ayrıca AKP hükümetinin “Kürt açılımı” başlığı altında, PKK’nin silahsızlandırılması ve sivil siyasete entegrasyonu iddiasıyla başlattığı müzakereler de bu döneme denk gelir. Tarafların müzakerelerinde Güney Kürdistan’ın arabuluculuğu, Türkiye ile siyasi münasebetin önemli ayaklarından birini oluşturmaktadır.

Güney Kürdistanlı güçler, Türkiye’nin kendilerine yönelik siyasetinin bir devlet politikasından ziyade, sadece AKP hükümetinin siyaseti olduğuna inançları daha fazladır. Bu konudaki AKP restorasyonunun kalıcı devlet siyasetine dönüşmesi için, Türkiye’nin en başta kendi Kürt meselesini, Kuzey Kürtlerinin de kabul ettiği bir çerçevede çözmesiyle olabileceğini gayet iyi biliyorlar. Bu açıdan KDP’nin neden AKP tercihli bir politika izlemeyi yeğlediği şuan için anlaşılır hale gelmektedir.

AKP ise, kendi Kürt sorununu güvenlikçi ve saldırgan anlayışla sürdürürken, Güney Kürdistan ilişkisini uluslararası topluma ve Kuzey Kürtlerine karşı “pozitif” bir kart olarak kullanmaya çalışmaktadır. Türkiye’nin Kuzey Kürtlerine ilişkin uygulama ve yaptırımlarına Güney Kürdistan’ın zaman zaman sesini ölçülü yükseltmesi veya sessiz kalması, eleştiri oklarının bu noktada fırlatılmasına neden olmaktadır. Bu Türkiye’nin Kürt meselesine ilişkin anti demokratik, güvenlikçi siyasetinin KDP tarafından onaylandığı ve desteklendiği anlamına gelmemektedir. Bir bütün olarak Güney Kürdistan yönetimi Kürt sorununun diyalog ile barışçıl yollardan çözülmesi gerektiğini, bu konuda üzerlerine düşen ne görev ve sorumluluk varsa yerine getirmeye hazır olduklarını her defasında dile getirmektedirler.

Bütün bunların yanında PKK faktörü önemli bir yer tutmaktadır. PKK’nin özellikle Güney Kürdistan ile Rojava Kürdistan’ına ilişkin konsensüs ve ortaklıktan uzak siyaseti başlı başına bir sorundur. Bu yüzden Kürdistan’ın genel çıkarları ve kazanımlarının korunup geliştirilmesinde, ele geçen tarihi fırsatın Kürtlerin kendilerinin heba edebilecekleri uyarısını haklı olarak her gün duymaktayız.

Güney Kürdistan’ın bağımsızlığı ve AKP

AKP, Güney Kürdistan'ın muhtemel bağımsızlığına ilişkin sessizliğini şuan için korumayı tercih etmektedir. Israrla Irak’ın toprak bütünlüğüne vurgu yapması, dolaylı yoldan bağımsızlığa karşı bir duruş olarak okunabilir.

Öte yandan şuan ki kaotik ve gürültülü ortamda yüksek sesle dilendirilmese de Güney Kürdistan’ın olası bağımsızlığına daha realist gözle bakan AKP hükümetine yakın çevrelerin var olduğunu belirtmemiz gerekir. Bu çevreler Güney Kürdistan’ın bağımsızlığının mutlak suretle Türkiye’nin parçalanmasına yol açmayacağını ve dünyanın da sonu olmayacağını dile getiriyorlar.

Söz konusu çevreler, “Azerbaycan-İran ile Güney Azerbaycan, İrlanda-İngiltere ile Kuzey İrlanda gibi dünyadaki akraba devletlerin varlığının mutlak surette sınır ötesindeki akraba toplulukların yaşadıkları bölgelerin devletleşmesini ya da akraba devletleriyle birleşmelerini beraberinde getirmediği” örneğini veriyorlar. Çok özel koşulların ortaya çıkması durumunda ise zaten bunu engellemenin de kolay olamayacağını ifade ediyorlar.

En önemlisi, AKP’nin kendi Kürt sorununu çözmeden, Kürt ve Kürdistan fobisinden kurtulmasının da mümkün olamayacağını belirtiyorlar. Kürtler de doğal olarak, akrabaları Güney Kürtlerinin sahip oldukları haklara, neden kendilerinin de sahip olmadıkları sorusunu egemen uluslara ve devletlere soruyorlar.

Bu açıdan AKP hükümetinin sakin ve soğukkanlı bir şekilde hem Güney Kürdistan’ın bağımsızlığına hem Rojava Kürdistanı’na hem de kendi Kürt sorununa bu perspektiften bakması telkininde bulunuyorlar.

Şuan ki reel ortamda AKP, söz konusu yaklaşımın oldukça ama oldukça uzağında seyretmektedir. Güvenlikçi ve saldırgan bir çizgide Kürt meselesini sürdürme gayreti içinde olan AKP, anti demokratik uygulamalarıyla da Türkiye iç siyasetinde totaliter bir çizgiye savrulmuş durumdadır. Türk-İslam sentezinin Türkçü yanı ayağına dolanan AKP’nin, bu abdestle Kürt sorununda daha çok namaz tazeleyeceği gözüküyor. Bu ise Güney Kürdistan bağlamında KDP’nin dengeleri tutturan çok hassas bir politika izlemesini zorunlu kılıyor.

14344 kişi tarafından görüldü.
Son Güncellenme:20:02:07

Çetin Çeko

Yazarın Önceki Yazıları

KDP’nin Seçim Boykotu ve Irak Federal Kurumlarından Çekilme Olasılığı ABD’nin Irak’ı Terk Etmesi Durumunda Kürdistan’ın Ödeyeceği Bedel! KDP merkezinin bulunduğu Pirmam'a saldırı ne anlama geliyor? Irak Vilayet Seçimleri; Kürdistanlı güçler birlik olmazsa 'tartışmalı' bölgeler geri alınamaz! Jerusalem Post: ABD, PJAK’ı ‘terör’ listesinden çıkarmalı Peşmerge’nin ordulaşmasında fırsatlar ve engeller Macron'un Korsika’ya 'tam özerklik' vaadi Kürtler için neden önemli? ABD, Peşmerge'ye yardımı keseriz uyarısında bulundu! Kürdistan petrolünün Bağdat’ın kontrolüne geçmesinden Batı sorumludur! Gazeteci ve yazar Abit Gürses Stockholm’de anıldı 14 Mayıs seçimleri Kürt karşıtlığı üzerine kurgulandı! Güney Kürdistan’da seçimler neden zamanında yapılmıyor? HDP, savunduğu yanlış ve şaşı tarih anlayışıyla yüzleşmelidir. Olası yeni iktidarın Kürt sorununa bakışı, Güney ve Rojava Kürdistanı’na yaklaşımı 'Demokrasi' treninin son vagonu Kürtler! HDP ve 'Kürdistan seçim ittifakı' Roboski saldırısı istihbaratını ABD verdi, Türk F16’ları da vurdu! KYB, Erbil’de üst düzey terörle mücadele görevlisini öldürmekle suçlanıyor! Doğu Kürdistan ve İran’dan çıkaracağımız dersler Kürdistan tarihi, fırsatları yakalamanın ardından kaybetmenin tarihi olmamalıdır! Olası Ankara-Şam yakınlaşmasında Rojava Kürtleri kazanımlarını nasıl koruyabilir? İsveç ve Finlandiya’nın olası NATO üyeliğine sadece Kürt penceresinden bakmak yeterli mi? Erdoğan, NATO krizi ile Kürt sorununu uluslararası platforma taşıdı Abit Gürses’in anısına! Güney Kürdistan doğalgaz projesi yeni bir müzakere süreci başlatır mı? Biden, KDP ve KYB’yi uyardı! Güney Kürdistan’da ifade ve basın özgürlüğü ihlalleri Dava adamı Şerafettin Kaya Bağdat, Kürdistan’ın federal statüsünü sorguluyor Çin, Kürt dosyasını açtı! Türkiye-İsrail yakınlaşması Kudüs’ün Kürt siyasetini nasıl etkiler Türkiye'nin ABD ve Rusya’ya Kobani rüşveti Bir sessizlik tarihi: Mele Mustafa Barzani’nin İsrail ziyaretleri Dünya’nın ilk kadın hahamı Kürdistanlı Osnat Barzani Batı, Güney Kürdistan’ın demokrasi notunu düşürdü! Geçmişle yüzleşmek, tartışma kültürü ve üslubu üzerine Kürdistan petrolünü dünyaya pazarlayan Pakistanlı Murtaza Lakhani 'Kürt Hâkim' kurşunla değil, iğneyle katledildi! ABD, Taliban ile olası barışı, Kürt sorununda Türkiye’ye emsal mi gösterecek? T.C Kürtçeyi yasaklamak için bütün devletlerin ikinci resmi dillerini yasakladı! Güney Kürdistan’da yolsuzluk ve kayıt dışı ekonomi! İsrail’in Rojava Kürdistanı siyaseti İbrahim Barış Anlaşması ve Kürdistan'a etkisi Rusya’nın Kürt kartı, kimin lehine kimin aleyhine? Rusya, S-400 alımı karşılığında Afrin'i Türkiye’ye mi verdi? KDP ve PKK düşmanlığı kime ne kazandırır? Rojava Kürtleri; birlikte başarıp tarih yazabilecekler mi? PYD-ENKS Anlaşmazlığında KDP-KYB Barış Süreci TC’nin Kürt ‘Afları’ Xelîl Ağa, İsmail Beşikçi, Fikret Otyam ve Can Yücel Erdoğan, Enver Paşa ve İttihat Terakki’nin ayak izinden gidiyor ABD, İran, Irak üçgeninde Kürtler Irak’ı Bu Kez Kürtler Değil, Araplar Parçalayabilir Erdoğan’ın Kobani planı Rojava Kürtleri, hem aranan hem de terk edilen aktör oldular 'Barış Koridoru' yazılır, işgal okunur Seçimin bir diğer kaybedeni Öcalan oldu! Olası Basra federasyonu ve Kürdistan’a etkisi Yabancı Gözüyle 'Kürdistanilik' Türkiye modeli güvenli bölge: Kuzuyu kurda emanet etmek ABD’nin Suriye siyasetinde Kürtler ve Türkiye Suriye, siyasi süreç ve Kürtlerin temsili Kürt seçmen davranışı ve 24 Haziran Geçmişi Hatırlamak Kurtuluşun Sırrıdır! Türkiye, Afrin’i almak değil, Diyarbakır'ı kaybetmekten korkuyor! Kürdistan için yeni bir nefes: Rusya! Kürdistan’a yaptırımlar bağımsızlık sürecini hızlandırabilir Referandum ve Kerkük travması Kürdistan’a yaptırımlar Erdoğan’ı iktidardan edebilir Bağdat ikinci kez Kürtlerden kaçıyor Güney Kürdistan bağımsızlık referandumu ve sonrası Federalizmi Irak’a Kürtler getirdi Uluslararası toplum ve Kürtler Kürtlerin sistemi etkileme ve kilitleme gücü Güney ve Kuzey’de ‘Kürdistani’ kavramı Güney Kürdistan Bağımsızlık Referandumu ve Olasılıklar Kürtlerde ‘Hayır’ ve ‘Boykot’ Güney Kürdistan’ın bağımsızlığında iki örnek Türkiye’nin YPG ile dolaylı ateşkesi Kürtlerin Seçilmişleri Mebus Değil Mahpus Uluslararası toplum, müttefiklerinin Kürt kamburunu taşımak istemiyor Türkiye, Kürtler için yaptığı kafesin mahkûmu Türkiye’de darbe geleneğinin tarihsel kodları Rusya’nın 'Türkiye, IŞİD'i destekliyor' iddiası ne olacak? HDP, 23 Nisan 1920’yi savunacağına hesaplaşmalıdır AKP medyası Gülen Cemaati’nin asılsız bilgilerini Kürt sivil kurumlarına karşı kullanıyor Sri Lanka-Türkiye, Tamil Kaplanları-PKK benzerlikler ve farklılıklar Kürt sorunu ekseninde Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı Demokratik özerklik neden kalıcı çözüm olamaz?
x