Süryaniler , Antik Mezopotamya uygarlığın devamı Hristiyan bir halktır. Tarihte Hristiyanlığın yayılmasına öncülük etmekle kalmamış ,pozitif bilimler bağlamında insani düşüncenin gelişmesine de katkı sağlamıştır. İsa’dan sonra 5. yüzyılda inşa edilen Deyrulzafaran Manastırı, muhteşem mimarisi yanında Süryani Kilisesi’nin önemli merkezlerinden biridir. Ayrıca 1932’ye kadar 640 yıl boyunca Süryani Ortodoks patriklerinin ikametgah yeri idi. 15. Yüzyıldan sonrada Manastır’ın etrafında yetişen Zafaran(safran)bitkisinden dolayı Manastır, Deyrul-zafaran (safran manastırı)adı ile anılmaya başlandı. çocukluğunda din eğitimi aldığı deyrulzafaran manastırına34 yıl sonra Oxford Ünversitesi mezunu Saliba Özmen ,dünyadaki 22 ruhani liderin onayı ile önce Şam sonra ,Amed ve Mardine Metropolit olur.
Kendisini daha önce tanıma şansım olduğundan ve bazı insanların hiçbir zaman böyle anları olamayacağını unutmadan bu ziyaretimizi Kürdistan demokratlar platformu kadın gurubu olarak gerçekleştirdik.Ayrıca platformun genel başkan yardımcıları Fettah Karagöz ve Hamit Kılıçaslanın bize eşlik etmelerinden duyduğumuz memnüniyeti belirtir kendilerine teşekkür ediyoruz.
Süryanilerin önemli temsilcilerinden biri olan Metropolit, Filüksinos Saliba Özmen ile yaptığımız görüşme çalışılmamış, hesaplanmamıştı. ziyaretimiz soru cevap şeklinde gerçekleşti. Farklı bir zaman duygusu ile Sohbetten kısa bir kesiti size aktarmayı uygun buldum. Ayrıca çok fazla vurguya gerek duyulmadan sahici ziyaretten mutlu ayrıldık ve Metropolit Saliba Özmen’in , bize gösterdiği samimiyet ve içtenlik için kendisine buradan şükranlarımı sunuyorum.
Benisa erdem-Sayın saliba Özmen Anadilde eğitim hakkından yararlandırılmayan Süryani halkı ,Cümhüriyetin kuruluşundan bu yana gelmiş geçmiş hiçbir hükümet le ters düşmedi, hala aynı düşüncedemisiniz ve Süreç nasıl etki gösterdi hayatınız kolaylaştı mı, zorlaştımı?
Saliba Özmen--Çok arzulandığı için en çok kullanılan kavramlardan biri barıştır. Çağrışımları, düşünceleri motive etse de, yaşam pratiği içinde barışın yüzleştiği zorluklar ve engeller, sorumluluk makamında olan herkesi düşüncelere sevk etmektedir. Biz Süryanilere göre, barış, ruhsal bir uyanışla içsel dünyada başlayan ve toplumsal düzlemde akması gereken bir yaşam biçimidir. Önce insanın iç dünyasında şekillenmeli ve sonra yaşamın bütün alanlarına sirayet etmelidir.Sürecin devam etmesi halinde bizde dilimize, kültürümüze ,haklarımıza sahip çıkacağız
Ayşe çelik- Örgütlülüğü düşündünüz mü ve Avrupa ya gidenleri nasıl geri getirmeyi düşünüyorsunuz?
Saliba Özmen- Bu gün sayımız iki yüz bin civarında dönmelerini arzu ediyoruz. Sanırım barış süreci etkili olacaktır. Örgütlülük ten öte, politik düşünmeye başladık . Bir kızımız belediye başkanı seçildi. Ulusal bilinci Kürtler sayesinde yeni,yeni kazanıyoruz .
Vecide karagöz- Bir yıldır süren sürecin size ne gibi kazanımı oldu. Yurt ve dil bilincine dönüştü mü , nasıl ilerleme gösterdi?
Saliba Özmen- Süryaniler arasında ulusal bilinçlenme, Naum faik tarafından başlatılmıştı. Naum faik; çok güç koşullarda mücadele etti ve ülkesini terk etmek zorunda kaldı. Okyanuslar ötesinde olmasına rağmen mucizeler yaratabilmek için kalemine orada da sarıldı.
Ne yazık ki , henüz yurt bilinci istediğimiz oranda değil. Ama yavaş yavaş gelişiyor .Ne var ki bu coğrafya da, hepimiz haktan yoksunuz. Burada oluşacak her gelişmeden her haktan bizde payımızı alacağız .Tarihte bütün kültürel diller ve dinler arasında hiçbir ayırım yaşanmadığına dikkat çekerim.farklı kültürlere ait bireyler arasında farklılıklar elbette kaçınılmazdır.Ancak bir çok benzerliği de, göz ardı etmek yanlış olacaktır.Bu benzerliklerden yola çıkarak, aynı şehir içerisinde, farklılıklara rağmen birlikte yaşamayı mümkün kılan unsur karşılıklı kabullenme, empati kurarak anlamaya çalışma ,saygı gösterme kısacası tek kelimeyle hoşgörüdür.
Benisa erdem –son cümlelerinizi almadan önce,bize ayırdığınız zaman ve hoş sohbet için, tekrar teşekkür ederim.
-Ben teşekkür ederim. Yanınızda olduğumu bilmenizi isterim ve
Söylemek istediğim; büyük bir değişim var. İnsanlar daha hoşgörülü dünya gittikçe daha küçülüyor. iletişim çağındayız malum, Hiristiyan lar ,Muslumanlar ,Yahudiler daha çok iletişim kurmaya başladılar.İnsanlar birbirlerine yakınlaştı .özelikle bu barış süreci nedeniyle daha güzel şeyler oluyor.
Kısaca Süryanilerin kökeninden söz edecek olursam ; sadece Aramilere veya Asurlulara dayandırma çabalarının ,Mezopotamyanın eski tarihine bakıldığında çok anlamlı olmadığı görülecektir.Buna karşılık Süryanilerin kökenini, tüm eski Mezopotamya halklarına
(Fenikeliler,Keldaniler,Babiller,Kenanlar,Asurlular ve aramiller)dayandırmak daha mantıklıdır.çünkü bütün bu halklar aynı kökenden oldukları için daha kolay kaynaşabilmişlerdir.Bu halklar Hiristiyanlık inancı ile birlikte aynı dine de , sahip olmuşlardır ve bu eski halkların temeli üzerinde ,yeni bir ada sahip olan Süryaniler doğmuştur.
Benisa erdem
Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Nerina Azad'ın editöryal politikasını yansıtmayabilir.
