Kürdce, KürD Hareketi ve KürT Aydınları

(Ön not: Bundan sonra ‘KürD hareketi’ kavramını kullanacağım. ‘Kürt hareketi’nden ya da ‘Kürt özgürlük hareketi’nden zihnen, üslup, yöntemde farklı olan ve ayrı duran bireylerimize ‘Kürd hareketi’ ifadesini kullanmayı öneriyorum.)

Aziz Yağan

04.02.2022, Cum | 10:55

Kürdce, KürD Hareketi ve KürT Aydınları
Makaleyi Paylaş

KürT aydınlarının ortak özelliği şudur: Yazılarından ve sözlerinden kendilerinin Kürd olduğunu anlayamazsınız. Onlar sanki Türklerin ve KürTlerin, daha doğrusu Ankara ile KürT hareketi arasında tarafsızca duran ve her iki tarafa akıl dağıtan, danışmanlık yapan, uyaran; milliyetsiz, tarihsiz, coğrafi benliksiz, coğrafi iddiasız, coğrafi kaygı taşımayan bireylerdir. Bu nedenle, kendileri gri bölgede bir KürT olduklarından sözleri de gri bölgede anlamlıdır.

Bu bireyler ‘Kürdler sürekli kaybetmeyi nasıl durduracak, Kürdler nasıl kazanacak, ne kazanacak; bölge ekonomide, gelir dağılımında, emeğin hakkını alabilmesinde, eğitimde, kültürde vs. nasıl kazanır ve bölge ne kazanır?’ tartışması yapmazlar, uyarı ve önerilerde bulunmazlar çünkü onların böyle bir derdi, planı yoktur.

Kendileri gibi arada derede duran, Kürdler bölgede kaybettikçe mağdurlaşan, Kürdler yurdundan edildikçe güçlenen, kazanan ‘Kürt hareketi’nin güvenceli yörüngesindeki gri bölgede yaşayan KürT aydınları; Ankara siyasetinde neler olduğunu irdeler, neler olacağını anlamaya emek harcar ve bu siyasette bir etki ya da değişiklik için KürTlerin nasıl davranması, davranmaması gerektiğini tartışır, analiz eder, önerilerde bulunurlar. KürT hareketi kazanır, Ankara’da birileri kazanır ama Kürd toplumunun ve bölgenin ne kazandığı ne kaybettiğini umursamaz, tartışmazlar. Ankara’nın içeride ve dışarıda kazanım ve kayıplarına odaklanırlar ve bunu yine KürT hareketi üzerinden tartışırlar.

Onlar HDP, DEVA, AKP, İYİ parti, CHP ya da Gelecek partisini anlamak için emek harcarlar; onlarla denklemler kurarlar, dengeleri tartışırlar ancak PSK, PAK ya da HAKPAR’ı görmezden gelirler, ‘nasıl güçlenirler?’ tartışması, girişimciliği ve yönlendiriciliği yapmazlar, hatta içlerinde görünmek bile istemezler.

Bizlerse Gri bölgede değil, Beyaz bölgede ‘KürD hareketi’nin içindeyiz. Beyaz bölgeyi belirginleştirmeye, korumaya çalışıyoruz. Kürd hareketi bir yapı değildir, soyuttur; bölgeye ve bölge orijinli her bir bireye emek verenlerin enerjisidir.

Gerçekte, son örneklerden biri olarak; hendek vahşetinden sonra gri bölgede yaşayan KürT aydınlarının, yazarlarının sırf insaf, bir daha yaşanmaması, merhamet, kalan tarihi alanları ve eserleri korumak ve insanlık adına; hendekleri kazanlara, savunanlara, hendeklerden sonra ‘KürT hareketi’ temsilcilerinden iki kez özür dileyenlere sırtlarını dönmeleri gerekirdi. Ancak böyle olmadığını o gün de gördük, bugün de devam eden hafızasızlıklarını, tavırsızlıklarını izlemeye devam ediyoruz.

KürT aydınlarının da içinde yer aldığı geniş çevre yani gri bölge Ankara ve İstanbul’un tarihsel ve güncel denklemlerini, ittifaklara etkiyi ve katkıyı Kürd toplumu için değil de, hesabı kitabı KürT hareketi üzerinden yaptıklarından, sadece Ankara açısından tartıştıklarından KürT hareketine dahildirler.

‘Bölgeye ve Kürdlere nasıl kazandırırız?’ tartışmasını yapmıyorlarsa, çabaları bu yönde değilse onlar ‘KürT hareketinin’ gönüllüsü bireylerimizdir. Kürt hareketi gibi, gri bölgedeki KürT aydınları da istedikleri kadar denklem kurup, dengelerde gezinebilirler; bunda elbette özgürdürler, tercihleridir, haklarıdır. Ancak, bunu emeğimizi, birikimimizi ve enerjimizi kötülemeden, çarpıtmadan, değersizleştirmeden, ideolojikleştirmeden, araçsallaştırmadan yapmalıdırlar.

Kürdceye açılan alanı toplumumuz lehine 9 yıldır değerlendirmeye çalışan bireylerimizi kariyerlerine, samimiyetlerine, ciddiyetlerine aldırış etmeden lanetleyen KürT hareketinin ilk yıllardaki söylemini ve dışlayıcılığını günümüzde açıktan ya da örtük dile getiren bireylerimiz var. Eğer Kürdce tekrar istismar edilmek, göz ardı edilmek, çatışma ve çelişki alanı haline getirilmek istenirse ve buna engel olmazsak bir kez daha KürT hareketi kazanır yani Kürdler ve Kürd hareketi bir kez daha kaybeder.

Biz Kürdce anadilinde eğitimle de ilgilenenler Kürdceyi siyasi çekişme alanından çıkarmaya çalışıyoruz, toplumun doğal gündeliği ve gereksinimi olduğunu dile getiriyoruz. Bağımsızız ve bağlantısızız, vesayet ya da etki altında değiliz, siviliz, yasalara göre hareket ediyoruz; bu nedenle güçlüyüz, sakiniz ve Kürdceye destek veren her kim ya da kimler olursa teşekkür edip işbirliği yapmaktan gocunmuyoruz, utanmıyoruz, çekinmiyoruz çünkü Kürd hareketinin içinde akıyoruz, dünyaya bu pencereden bakıyoruz, halkımıza ya da bir başka halka zarar vermiyoruz, çünkü toplumumuzun kazanmasını ve güçlenmesini istiyoruz ve sürekli bunu deniyoruz.

Seçmeli Kürdceye en az 9 yıllık ve temelde Kürdceye olan ilgimizi, ısrarımızı, enerjimizi ‘iktidarın planı ve muhalefetin de bu plan sayesinde Kürdceye mecbur edilişi’ olarak bilen ve bildiren, bizleri işbirlikçi, omurgasız ya da maşa gibi gören ve gösteren bu kesimler durup şu soruya yanıt aramıyorlar: Korkuyu kırmaya başlayan bireylerden yayılan Kürdce ilgisi, cesareti ve taleplerine iktidar da muhalefet de kayıtsız kalamıyorsa, bizler yani KürT aydınları olarak bu süreçte neler yapabiliriz de kazançlı çıkarız, neler elde edebiliriz?

Süreçte elinden geleni yapmaya çalışanların yanlışı, bilgisizliği, tutarsızlığı, eksikliği, sapması, kapasitesizliği, öngörüsüzlüğü varsa yapıcı olunmalı ve sorun giderici yaklaşılmalıdır. Kürdce seçmeli ders için yıllardır harekete geçmiş bizleri her kim siyasetin, odakların gizli ya da açık emrindeymişiz gibi gösteriyorsa, gösterirse onları bunu kanıtlamaya davet ediyorum. Kanıtları şu sorulara açıklık getirmelidir: KürD hareketi toplumumuza yarar getiriyor mu, toplumumuzun güveni gelişiyor mu, üzerindeki tarihsel ağır baskının hissinden kurtulmaya çalışıyor mu, kaybetmeyi durdurabiliyor mu?

Haftada 2 saat Kürdce dersi tercih edilsin diye uğraş veriyoruz, bunun için gerçekte sadece kendi toplumumuza sesleniyoruz evet, çünkü 2 saatlik Kürdce dersi bölgesinde yaşamayan Kürd çocukları için asimilasyonu belki bir kuşak daha geciktirebilir, bölgesinde yaşayan Kürd çocuklarının ise anadilinde eğitim hakkını alması için tüm toplumun özgüvenini artırabilir, hareketlenme yayılabilir. 2 ders saatlik Kürdce dersini küçümseyenler, karalayanlar, öcüleştirenler; bu ders için uğraş verenleri kötülemeyi, küçümsemeyi bırakıp yeni ve çalışmaları hızlandırıcı önerilere, uyarılara, yeni açılımlara ve faaliyetlere başlayınca toplumdan destek göreceklerdir.

Kusacası, Gri alandaki KürTlerle, Beyaz alandaki Kürdlerin yani KürT ‘özgürlük’ hareketi ile KürD hareketinin hayata bakışı, hassasiyetleri, idealleri, alışkanlıkları, nezaketi farklıdır. Tarihsel KürD hareketi, KürT hareketini değil ama gri bölgedeki KürTleri de içerir, sahiplenir, korumaya çalışır ve onlarla yan yana olmayı ister. Ancak o zamana dek, “KürT hareketi” derken KürT’teki T’ye vurguyu lütfen artırarak söyleyin.

Coğrafi benliğini koruyan ve öne çıkaran tarihsel KürD hareketinin sivil ya da siyasi tüm bileşenleri, bundan sonra da Kürdcenin politik araç olmasına; siyasi tartışmalarda, hesaplarda, hesaplaşmalarda, kibir nöbetlerinde sıradan, basit, dönemsel, kriminalize bir argüman haline getirilmesine izin vermemek için elinden geldiğince uyarılarını yapacak, sözünü esirgemeyecektir.

Celadet Bedirhan’ın, İzzettin Yıldırım’ın ruhu şad olsun..

2574 kişi tarafından görüldü.
Son Güncellenme:01:14:31

Aziz Yağan

Yazarın Önceki Yazıları

İlk Kim ‘KDP, Barzani İhaneti’ Dedi! Kayyum Ayanasında Görünenleri Seçebilmek Radikal Demokrasi İhraç Eden Kürde Demokrasi Yok mu! Nezihe’siz, Menderes’siz Bölge fakat XYP’li Kürd! Seçimler (IX): Hangi Seçmen HAK-PAR’a Şans Oyu Verebilir? Seçimler (VIII): PAK ve Tevger’in HAK-PAR Desteği Seçimler (VII): PKK’den Erdoğan’a Destek Demirtaş, HDP, YSP için PKK! Seçimler (VI): HDP ve YSP’siz Millet İttifakı! Seçimler (V): Seçilmişlerin Ortaklığı Değerler.. Bedeller.. Değerler.. Ahmet Türk ve Kürd Halkına Düşman Ahlaksız Kürd! Seçimler (IV): Kötünün İyileştirilmesi mi, İyiye Dokunulmazlık mı? Seçimler (III): HÜDA PAR’la Hatırlatılan Seçimler (II): Bizi …’lileşmekten Kim Koruyacak? Bursaspor Stadının İçi ve Dışı Seçimler (I): Kürdün Cumhurbaşkanlığı Seçimi Körleşmesi Deprem Bölgesinin Gönüllüleri Partiler Kürdce Anadilinde Eğitim, Kürdler, Cumhurbaşkanı Seçimi Paris Kürd Katliamı, PKK ve Kürd Partileri PKK mi, HİZBULLAH mı, JİTEM mi? ASALA’laşan PKK Suçluları ve Suçlarını Öven Devrimciler Legal Apocuların Demokrasi İttifakı ve ‘Kurdi’ Ayak Legal Apocuların Olası Yeni ‘Bedel Ödeme Zamanı’ Bölgenin Yaklaşan Zamanı ve Bilincimiz Kuzeyliliğin Esasları ve PKK’ciliğin Esasları PKK’nin, Apocuların, PKK’cilerin Kimyasal Silah Kullanıldığına Dair İddiası PKK’nin Bölgemize, KBY’ye Savaş Tehdidi ve Kuzey Toplumu Aziz Yağan: Kürdce mi, Statü mü, Yoksa İkisi Birden mi? Berlin, Kiev, Diyarbakır Kimi Kürdler HDP için Yine KürTleşmenin Eşiğinde Çocuklarını Yiyen ve Yedirten Kürd Toplumu (I) Gri Alan, Beyaz Alan, HAK-PAR, Kürd Seçmen Kılıçdaroğlu, Bablekan ve İmralı Kimi Kürdün Adalet, Eşitlik, Yardım İsteme Biçimi Kürdler Öfkeli Türk Kalabalıklarından Nasıl Korunabilir? Orman Yangınları, HDP, Öfkeli Türk Kalabalıkları ve Kürdler Manavgat Yangını ve Yaklaşan Şiddet Tehlikesi HDP’nin Kürde Kaybettirici, Kutuplaştıcı Politikası Afyon ile Kuzey Arasındaki Mekik Kaç Zengin, Kaç Vekil Çıkarır! İğneli Beşik, Mum Söndü, Kuyruklu’dan İlk Gece Hakkı’na Edebiyat Editörü, Yazar, Taşra Gönüllüsü Kürd Yazar (II) Edebiyat Editörü, Yazar, Taşra Gönüllüsü Kürd Yazar (I) Aldatılanı Aldatmak Coğrafi Statü ve Kültürel Kimlik Ayrımı PKK’den İbrahim Güçlü’ye Bir Tehdit Daha Kürdler ve Ankara İttifakları Olası Şengal Katliamını Kürdler Durdurabilmeli HDK ve Kürdistani İttifak Çalışması Kürdler Yeni Anayasada Nasıl Yer Alabilir? Ankara’da İstenmeyen HDP’nin Kaderi Kimin Elinde? Kürdce Anadili Kampanyaları ve Sivil Alan Kürdlerde ”Şimdi” nin İcadı ve İnşası(*) Trump Kürd Olsaydı Bazı Kürdler O’na Terörist Der miydi! Kürd Reformu Söylentilerindeki Eksik Kürdistan Bölgesel Yönetimi Ne Yapmalı? PKK’yi Yabancı Bir Örgütten Tanımak, Tanımlamak PKK’nin Yeri Neresi? Düşmanları Sevindirmeyenler KBY, PKK için Önlemler Almalıdır Kürdistan Bölgesel Yönetimine Çağrı Ey Dünya, Kötülüğün Kaynağı Bu Kez Ahiretsizler Kürdlerin HDP'ye mesafesi Leyla Güven’in Kürdlüğü, Berberoğlu’nun Türklüğü Osman Baydemir Apocu mu, değil mi! KürT aydını ile KürD aydını Öcalan, Aidan James, PKK PKK’yi Terk Edemeyenler ''Benim Ülkem Dilim'': Topraksız ve Statüsüz Çerçeve (I): Kangren Kulp’ta Beş Kürd Daha Parçalandı Şeyh Abdulkerim Çevik’i Öldürmeyeceksin! Uygur Türkleri, Kürdlerin Yaklaşımı ve Dünyanın Geri Kalanı Sıra Kürd Dili ve Kültüründe mi? Tanrı Vardır ve Adı da Petrunya’dır Kürd Temsiliyeti de Nesi? Ayrışalım (III) -Rojava Kahramanları- Ayrışalım (II) Ayrışalım SUSAMAM, rapçı Miraç, Kürd Yanılsaması Karşılıksız Aşığın Kürd Hali Kayyım Atamaları Kime Karşı: KürDlere mi, KürTlere mi, Halklara mı? İyaz bin Ganem’e karşı İlhan Diken!!! Bağlar Belediye Meclisi: Medeni Ölüm 160 TL İstanbul’da Seçmen ve Aday Uyumu Kürdler İçin de 'Her Şey Çok Güzel Olsun!' Selçuk Mızraklı, Zorbalık, Handan Ekici Cumartesi Anneleri ve Sivil Alan 24 Haziran’da ne yapmalıyız? HAMLE: Şuursuzluğa Karşı HAMLE: Ciddiyete Davet! Onur Ünlü’den ‘Gerçek Kesit: Manyak’ HAMLE: Yerel Seçimleri Kazanmak, ama Nasıl? Afrin’de Siviller Öldükçe Güçlenmek! HAMLE: Peki ama Hangi Partiyle? HAMLE: Reform için Yerel Seçimler Ferdinand: Daima kendiniz olun ve Tres’e ne olduğunu sormayın! Beden ve Ruh: Bağımsız Kişilikler Ali Kemal Çınar û Génco Kemal’in ‘Adalet’i ve Kürtler İşkenceciler Çocuklarını Sevebilir mi? İllegalite ve Kürdler Sesi kesilen taşlar ve onların arasında bir şair Sansüre Karşı ‘Zer’ Kürdler; Rejim Yanlıları ve Karşıtlarının Fedaisi mi! Aziz Yağan-İrfan Burulday; Parlamentodaki Siyasi Partilere ve Kürd Seçmenlere Çağrı Geçmişle hesaplaşma, yarına köprü: Geçersiz oy Evet, Hayır, Boykot ve Kürdler için 4’üncü yol Biz O Hendekleri …! Ariel’den Arielle’ya: Küçük Deniz Kızı Türkiye, Almanya, Hollanda ve Nefret Söylemi Vank’ın Çocukları: Tarihsel Hakikat Mücadelesi Aziz Yağan: Türkiye’de toplumsal ve bölgesel anlamda Kürtlerin temsiliyeti yoktur Jale ve Mehmet Elbistan Vatandaş Anadilinde Konuş! Kürd Tarafı ve Post-Olgusal Siyaset Prensim, Ömrümün Kalanı Sensin! Derik Kaymakamına Sabotaj Ekşi Elmalar’a ilaveten PKK ile Nereye Doğru? Atatürk’ünü Arayan Ahmet Altan PKK Vekilleri Öldürmeyi Denedi mi! Yılmaz Erdoğan'ın Ekşi Elmalar'ı Kürdler Onursuz, Benliksiz, Haysiyetsiz mi! Kürdlerin Acılarıyla Alay! İki Ustadan Kısa Bir Film: Borrowed Time Kalandar Soğuğu: Bi Dur Be Adam! Medeni Ölüm, Alternatif Model, Fahriye Adsay Sevimsiz Düşünüşler... Halay, Abdullah Keskin, Avesta Koşun Kürtler, Köşede Kurtlar Şeker Dağıtıyor! Mustafa Kemal'in İçimizdeki Askerleri Haksızlık: 'Madımak: Carina’nın Günlüğü' Küçük Prens Kor’u Kor Yakar Demirkubuz'un Bulantısını Gözardı Etmemek Gerek Kuzeyliler Kuzey’e Sabitlendi mi? Kaplumbağa Kabuğu İçindeki 'Yitik Kuşlar'! Heine, Faşizm ve Romansero-Bimini Kürdler ve Diğer Milletler Terörist Değildir Hendek Tatbikatı sayesinde Tanrı Türk'ü Koruyacak Yas Öyküsü Cizre’de Çıkış Yokmuş, Peki Kuzey’de Var mı? İttifakın İç’ten Olanı Hey Sevgilim!.. Yok Bişey Lanetli Olan Mekanlar Değil İnsanlar IŞİD Alevilere saldırır mı? İç Savaş Kılıftır Acildir! Tüm Kürdlerin Dikkatine! Çocuklarımızı Yedirten ÖzYönetim! Sahte Kül Kedisi Bal Kabağını Yolda Yer FİLİZ KORKMAZ’ın anısına İslami Bireylere Günahkar Diyarbakır Hay Way Zaman / Dersim'in Kayıp Kızları Asasız Musa / Musayê Bê Asa Hayastan Aynı Yıldızın Altında Sen Aydınlatırsın Geceyi Bir Dersim Hikayesi Halam Geldi Günahın Dokunuşu / A Touch Of Sin Fare sen aslında... Pieta / Acı – Aziz Yağan
x