Kürdce Anadili Kampanyaları ve Sivil Alan

Kürt Dil Platformu ve Kürt Dili ve Kültürü Ağı 22 Şubat’ta Kürdcenin resmi ve eğitim dili olması için imza kampanyasını başlattı. Platformda Halkların Demokrasi Partisi (HDP), Demokratik Bölgeler Partisi (DBP), Özgürlük ve Sosyalizm Partisi (ÖSP), Kürdistan Demokrat Partisi–Bakur (KDP-B), Kürdistan Demokrat Partisi-Türkiye (KDP-T), Kürdistan Sosyalist Partisi (PSK), Kürdistan Özgürlük Partisi (PAK), İnsan ve Özgürlük Partisi ile Azadî Partisi bulunuyor.

Aziz Yağan

24.02.2021, Çar | 09:12

Kürdce Anadili Kampanyaları ve Sivil Alan
Makaleyi Paylaş

Bir başka grup olan ve kendini sivil olarak tanımlayan Kürd Dil Hareketi HEZKURD ise imza kampanyasını 10 Ekim 2020’de başlattı. Böylece iki ayrı kampanya devam ediyor.

Siyasi partilerden de oluşan Kürt Dil Platformunun hemen hemen tüm sözcüleri siyasi parti yöneticileridir. Kampanyaya ilk imzayı atan kişi de HDP Genel Başkanı Mithat Sancar oldu. Yani Kürt Dil Platformu sivil değil siyasal bir platformdur.

Siyasi partilerin, sivil girişimlerin taleplerini desteklemesi ve etrafına tavsiye etmesi başkadır, siyasi partilerin merkezde yer alması başkadır. Siyasal zihni, siyasal refleksi, siyasal beklentisi olanlar sivil çalışmalar yapamaz. Anadili sivil bir alandır.

Siyasal bir platform yerine sivil bir dernek ya da vakıf kampanyayı başlatabilir ve bu siyasi partiler destek verebilirdi ya da HEZKURD’un başlattığı ve sürdürdüğü kampanyaya katılabilir ya da destek verebilirlerdi. Elbette böyle olması onların kararıdır

Diğer partilerle birlikte; Türk siyasetinde yalnızlaşmış, her tür baskı altında olan HDP de anadili alanına tüm siyasallığıyla girmiştir; Sivil bir alana böylesi bir siyaset ve siyasetçiler girerse o alan her ne zaman istenirse spekülasyona ve müdahaleye açık hale gelir. Neler olacağı bilinmez ancak anadili kampanyasında da Cumartesi Anneleri’nin 700. Toplanmasında (https://www.nerinaazad.co/tr/columnists/aziz-yagan/cumartesi-anneleri-ve-sivil-alan), Gezi parkı, Boğaziçi Üniversitesi’nde yaşananlar tekrar edebilir.

Örneğin, HDP’nin sadece Kürdce için de değil “tüm anadilleri” için sunduğu anadili araştırma önergesi meclis’te yapılan oylamada reddedildi (https://www.nerinaazad.co/tr/news/life/hdp/hdpnin-anadil-onergesi-reddedildi).

Bizler Kürd dili ve kültürü alanını da bir taraftan siyasi alandan çekip almaya, siyasetin istismarından korumaya çalışırken, diğer taraftan da sivil çalışmalar için alanı yeşertmeye, alan açmaya çalışıyoruz. Bunu kullandığımız dil, içerik ve tarzda içselleştirmeye gayret ediyoruz. Sivil alanımızın siyaset, şiddet ya da militarizm tarafından boğulmasına bunu yapanlardan uzak durarak izin vermeyiz yani ve konuyu açıklıkla tartışırız.

Kürd dili ve kültürü için kazanım elde edilecekse bu alanı her türlü sataşmadan, engelden, sorunun görmezden gelinmesinden kurtarmaya çalışırsınız. Elbette ortak bir sorunu kullanarak sivil alanı tekrar çatışmanın ortasına çekmenin, yeni mağduriyet ve mağdurlar yaratmanın amaçlanmadığını umuyoruz.

Eğer amaç hak elde etmekse tüm partilerin platformdan ayrılması önerilebilir. Böylece bu kampanya da desteklenir, sahiplenilir ve savunulabilir. Siyasetçinin önceliklerini, planlarını bilemezsiniz ama sivilden eminsinizdir. Gerçekten sivil olan sivil toplum kuruluşları tam da bu nedenle dokunulmazdır.

Hak savunan, hak arayan yani meşru olan sivillik “yenmeyi” değil, haksızlığı sağlayan nedenleri ve uygulamaları “değiştirmeyi” amaçlar. Kimi Kürdler sivil, siyasal ve silahlı ya da silahsız şiddet arasındaki farkı yitirdiği ya da ayırt edemediği için tüm Kürd toplumu çok zarar gördü, kaybetti.

Sivillik; karar vericileri değişiklikler yapmaya zorlayandır, sonuç alabilmesi için de siyasi olanı ve şiddeti alanından uzak tutabilendir. Sivil alanın bir yüzü karar vericiye diğer yüzü kamuoyuna dönüktür: haklıdır, sempatiktir, arka planı yoktur, empati sağlar, şeffaftır, kamuya açıktır, barışçıldır, şiddet içermez, şiddete yönlendirmez, aktif direnişte değildir.

Siyasal olan sivil alanı kontrol ederse, avucunda tutarsa, sivil alanı siyasalın vitrin görünümlü arka bahçesi yaparsa bu siyaset üretemediği anlamına gelir ve hem kendisine hem de topluma büyük zarar verir. Siyaset üretemeyince sivil alanı tüketenler kendini daha hızla tüketir. Buradaki kritik nokta sivil olanın kendisini sivil olmayandan koruması, etkisine kapılmaması ve mesafesini ayarlayabilmesidir. Sivil alan bu duruşu edinemez ve sürdüremezse inandırıcılığını ve güvenilirliğini yitirir. Sivil alanı güçlü, bağımsız ve kararlı olmayan, yani sivil alanı olmayan toplumlar manipüle edilmeye, tehlikeye ve tehditlere açıktır. Ancak biz daha riskli olandan yani siyasal olanın, hiç lüzumu da yokken açıktan sivilin rolüne bürünerek, siyasal olarak harekete geçmesinden bahsediyoruz.

Halbuki, sivil olan kapsayıcıdır ve evrenseldir, toplumun farklı tüm kesimlerini güvenle bir araya getirir ve hak arayışına toplumca odaklanmayı sağlar.

‘Sütten azı yanan yoğurdu üfleyerek yer’ sözü kimi Kürd için geçeri değil. Yoğurdu üfleyerek yemek de iyi bir aşamadır ancak ağız yakmayan yoğurda gelinceye kadar hala her süt uzatıldığında kimisi hemen kafaya dikiyor. Elbette özgür iradesiyle.

Bu süreçte sivil alandan uzak durabilmiş siyasi parti ve grupları kutluyorum. Gerçekten sivilliği bilen, o yoldan ayrılmayan; yolu, yolcuyu ve hedefi koruyan; yolda güçlenen, yolu genişleten; hedefi mümkün kılan ve somutlaştıran sivil toplum kuruluşlarımız ve sivil bireylerimiz umut veriyor.

3855 kişi tarafından görüldü.
Son Güncellenme:12:42:09

Aziz Yağan

Yazarın Önceki Yazıları

İlk Kim ‘KDP, Barzani İhaneti’ Dedi! Kayyum Ayanasında Görünenleri Seçebilmek Radikal Demokrasi İhraç Eden Kürde Demokrasi Yok mu! Nezihe’siz, Menderes’siz Bölge fakat XYP’li Kürd! Seçimler (IX): Hangi Seçmen HAK-PAR’a Şans Oyu Verebilir? Seçimler (VIII): PAK ve Tevger’in HAK-PAR Desteği Seçimler (VII): PKK’den Erdoğan’a Destek Demirtaş, HDP, YSP için PKK! Seçimler (VI): HDP ve YSP’siz Millet İttifakı! Seçimler (V): Seçilmişlerin Ortaklığı Değerler.. Bedeller.. Değerler.. Ahmet Türk ve Kürd Halkına Düşman Ahlaksız Kürd! Seçimler (IV): Kötünün İyileştirilmesi mi, İyiye Dokunulmazlık mı? Seçimler (III): HÜDA PAR’la Hatırlatılan Seçimler (II): Bizi …’lileşmekten Kim Koruyacak? Bursaspor Stadının İçi ve Dışı Seçimler (I): Kürdün Cumhurbaşkanlığı Seçimi Körleşmesi Deprem Bölgesinin Gönüllüleri Partiler Kürdce Anadilinde Eğitim, Kürdler, Cumhurbaşkanı Seçimi Paris Kürd Katliamı, PKK ve Kürd Partileri PKK mi, HİZBULLAH mı, JİTEM mi? ASALA’laşan PKK Suçluları ve Suçlarını Öven Devrimciler Legal Apocuların Demokrasi İttifakı ve ‘Kurdi’ Ayak Legal Apocuların Olası Yeni ‘Bedel Ödeme Zamanı’ Bölgenin Yaklaşan Zamanı ve Bilincimiz Kuzeyliliğin Esasları ve PKK’ciliğin Esasları PKK’nin, Apocuların, PKK’cilerin Kimyasal Silah Kullanıldığına Dair İddiası PKK’nin Bölgemize, KBY’ye Savaş Tehdidi ve Kuzey Toplumu Aziz Yağan: Kürdce mi, Statü mü, Yoksa İkisi Birden mi? Berlin, Kiev, Diyarbakır Kimi Kürdler HDP için Yine KürTleşmenin Eşiğinde Çocuklarını Yiyen ve Yedirten Kürd Toplumu (I) Kürdce, KürD Hareketi ve KürT Aydınları Gri Alan, Beyaz Alan, HAK-PAR, Kürd Seçmen Kılıçdaroğlu, Bablekan ve İmralı Kimi Kürdün Adalet, Eşitlik, Yardım İsteme Biçimi Kürdler Öfkeli Türk Kalabalıklarından Nasıl Korunabilir? Orman Yangınları, HDP, Öfkeli Türk Kalabalıkları ve Kürdler Manavgat Yangını ve Yaklaşan Şiddet Tehlikesi HDP’nin Kürde Kaybettirici, Kutuplaştıcı Politikası Afyon ile Kuzey Arasındaki Mekik Kaç Zengin, Kaç Vekil Çıkarır! İğneli Beşik, Mum Söndü, Kuyruklu’dan İlk Gece Hakkı’na Edebiyat Editörü, Yazar, Taşra Gönüllüsü Kürd Yazar (II) Edebiyat Editörü, Yazar, Taşra Gönüllüsü Kürd Yazar (I) Aldatılanı Aldatmak Coğrafi Statü ve Kültürel Kimlik Ayrımı PKK’den İbrahim Güçlü’ye Bir Tehdit Daha Kürdler ve Ankara İttifakları Olası Şengal Katliamını Kürdler Durdurabilmeli HDK ve Kürdistani İttifak Çalışması Kürdler Yeni Anayasada Nasıl Yer Alabilir? Ankara’da İstenmeyen HDP’nin Kaderi Kimin Elinde? Kürdlerde ”Şimdi” nin İcadı ve İnşası(*) Trump Kürd Olsaydı Bazı Kürdler O’na Terörist Der miydi! Kürd Reformu Söylentilerindeki Eksik Kürdistan Bölgesel Yönetimi Ne Yapmalı? PKK’yi Yabancı Bir Örgütten Tanımak, Tanımlamak PKK’nin Yeri Neresi? Düşmanları Sevindirmeyenler KBY, PKK için Önlemler Almalıdır Kürdistan Bölgesel Yönetimine Çağrı Ey Dünya, Kötülüğün Kaynağı Bu Kez Ahiretsizler Kürdlerin HDP'ye mesafesi Leyla Güven’in Kürdlüğü, Berberoğlu’nun Türklüğü Osman Baydemir Apocu mu, değil mi! KürT aydını ile KürD aydını Öcalan, Aidan James, PKK PKK’yi Terk Edemeyenler ''Benim Ülkem Dilim'': Topraksız ve Statüsüz Çerçeve (I): Kangren Kulp’ta Beş Kürd Daha Parçalandı Şeyh Abdulkerim Çevik’i Öldürmeyeceksin! Uygur Türkleri, Kürdlerin Yaklaşımı ve Dünyanın Geri Kalanı Sıra Kürd Dili ve Kültüründe mi? Tanrı Vardır ve Adı da Petrunya’dır Kürd Temsiliyeti de Nesi? Ayrışalım (III) -Rojava Kahramanları- Ayrışalım (II) Ayrışalım SUSAMAM, rapçı Miraç, Kürd Yanılsaması Karşılıksız Aşığın Kürd Hali Kayyım Atamaları Kime Karşı: KürDlere mi, KürTlere mi, Halklara mı? İyaz bin Ganem’e karşı İlhan Diken!!! Bağlar Belediye Meclisi: Medeni Ölüm 160 TL İstanbul’da Seçmen ve Aday Uyumu Kürdler İçin de 'Her Şey Çok Güzel Olsun!' Selçuk Mızraklı, Zorbalık, Handan Ekici Cumartesi Anneleri ve Sivil Alan 24 Haziran’da ne yapmalıyız? HAMLE: Şuursuzluğa Karşı HAMLE: Ciddiyete Davet! Onur Ünlü’den ‘Gerçek Kesit: Manyak’ HAMLE: Yerel Seçimleri Kazanmak, ama Nasıl? Afrin’de Siviller Öldükçe Güçlenmek! HAMLE: Peki ama Hangi Partiyle? HAMLE: Reform için Yerel Seçimler Ferdinand: Daima kendiniz olun ve Tres’e ne olduğunu sormayın! Beden ve Ruh: Bağımsız Kişilikler Ali Kemal Çınar û Génco Kemal’in ‘Adalet’i ve Kürtler İşkenceciler Çocuklarını Sevebilir mi? İllegalite ve Kürdler Sesi kesilen taşlar ve onların arasında bir şair Sansüre Karşı ‘Zer’ Kürdler; Rejim Yanlıları ve Karşıtlarının Fedaisi mi! Aziz Yağan-İrfan Burulday; Parlamentodaki Siyasi Partilere ve Kürd Seçmenlere Çağrı Geçmişle hesaplaşma, yarına köprü: Geçersiz oy Evet, Hayır, Boykot ve Kürdler için 4’üncü yol Biz O Hendekleri …! Ariel’den Arielle’ya: Küçük Deniz Kızı Türkiye, Almanya, Hollanda ve Nefret Söylemi Vank’ın Çocukları: Tarihsel Hakikat Mücadelesi Aziz Yağan: Türkiye’de toplumsal ve bölgesel anlamda Kürtlerin temsiliyeti yoktur Jale ve Mehmet Elbistan Vatandaş Anadilinde Konuş! Kürd Tarafı ve Post-Olgusal Siyaset Prensim, Ömrümün Kalanı Sensin! Derik Kaymakamına Sabotaj Ekşi Elmalar’a ilaveten PKK ile Nereye Doğru? Atatürk’ünü Arayan Ahmet Altan PKK Vekilleri Öldürmeyi Denedi mi! Yılmaz Erdoğan'ın Ekşi Elmalar'ı Kürdler Onursuz, Benliksiz, Haysiyetsiz mi! Kürdlerin Acılarıyla Alay! İki Ustadan Kısa Bir Film: Borrowed Time Kalandar Soğuğu: Bi Dur Be Adam! Medeni Ölüm, Alternatif Model, Fahriye Adsay Sevimsiz Düşünüşler... Halay, Abdullah Keskin, Avesta Koşun Kürtler, Köşede Kurtlar Şeker Dağıtıyor! Mustafa Kemal'in İçimizdeki Askerleri Haksızlık: 'Madımak: Carina’nın Günlüğü' Küçük Prens Kor’u Kor Yakar Demirkubuz'un Bulantısını Gözardı Etmemek Gerek Kuzeyliler Kuzey’e Sabitlendi mi? Kaplumbağa Kabuğu İçindeki 'Yitik Kuşlar'! Heine, Faşizm ve Romansero-Bimini Kürdler ve Diğer Milletler Terörist Değildir Hendek Tatbikatı sayesinde Tanrı Türk'ü Koruyacak Yas Öyküsü Cizre’de Çıkış Yokmuş, Peki Kuzey’de Var mı? İttifakın İç’ten Olanı Hey Sevgilim!.. Yok Bişey Lanetli Olan Mekanlar Değil İnsanlar IŞİD Alevilere saldırır mı? İç Savaş Kılıftır Acildir! Tüm Kürdlerin Dikkatine! Çocuklarımızı Yedirten ÖzYönetim! Sahte Kül Kedisi Bal Kabağını Yolda Yer FİLİZ KORKMAZ’ın anısına İslami Bireylere Günahkar Diyarbakır Hay Way Zaman / Dersim'in Kayıp Kızları Asasız Musa / Musayê Bê Asa Hayastan Aynı Yıldızın Altında Sen Aydınlatırsın Geceyi Bir Dersim Hikayesi Halam Geldi Günahın Dokunuşu / A Touch Of Sin Fare sen aslında... Pieta / Acı – Aziz Yağan
x